Qol qatılmaslıg huqıqı konstituciyalıq princip esaplanıp, Bas Qomusimizning 25-statyasında belgilep qoyılǵan. Qol qatılmaslıg huqıqı shaxs qol qatılmaslıǵı, jeke turmıs qol qatılmaslıǵı, turar -jay qol qatılmaslıǵı, xat-xabarlardıń jarıyalainmasligi hám de sır saqlanıwı hám basqa huqıqlardı óz ishine aladı. Balanıń jeke qol qatılmaslıg huqıqı kepilliklerin támiyinlewde bir neshe zárúrli tárepler ámeldegi:

hár bir bala erkinlik, jeke qol qatılmaslıg, turar jay qol qatılmaslıǵı hám de xat-xabarların sır tutılıw huqıqına iye.

Bunda, hár bir balaǵa mámleket tárepinen jeke hám shańaraqlıq turmısqa qospaslik kepillik beriledi hám de shaxstıń razılıǵısız onıń jeke turmısına tiyisli maǵlıwmatlardı jarıyalaw hám olardı tarqatıw qadaǵan etiledi.

hár bir bala sha'ni hám salawatına etilgen shegaranı buzıp kiriwlerden, jeke turmısına ǵayrıqonuniy aralasıwlardan qorǵawlanıw huqıqına iye. Bunda, basqalar tárepinen balanıń sha'ni hám qadr qımbatın muqatıw qadaǵan etiledi.

mámleket balanıń shaxsı, turaq-jay qol qatılmaslıǵın, xat-xabarlarınıń sır tutılıwın támiyinleydi hám de balanı ekspluataciya hám zorlıqshılıqtıń barlıq formalarınan qorǵaw ilajların kóredi.

Bunda, balalar fizikalıq, psixik, jınıslıq zorlıqshılıqtan, qiynoqlarga salıwdan yamasa shápáátsiz, qopal yoxud insan salawatın kamsituvchi basqa forma daǵı mámileden, huqıqbuzarliklar hám ǵayrıijtimoiy háreketler júz etiwge qosilishidan qorǵaw etiledi.

Mámleket balanıń jeke qol qatılmaslıg huqıqı kepilliklerin támiyinlewde tómendegi sharalardı kóredi:

ekspluataciya hám zorlıqshılıqqa dús bolǵan balalarǵa zárúr pedagogikalıq, psixologiyalıq, medicinalıq, yuridikalıq járdem kórsetedi;

balaǵa salıstırǵanda ekspluataciya hám zorlıqshılıqtıń barlıq formalarınıń aldın alıw, olardıń júz etiliwine múmkinshilik bergen sebepler hám shárt-shárayatlardı anıqlaydı hám de jónge salıw etedi.

“Bala huqıqlarınıń kepillikleri tuwrısında”gi Nızam