Bala óz pikirin ańlatpa etiwge haqılıHár bir insan pikirlew hám olardı ańlatıw erkinshegi huqıqına iye bolıp, bul huqıq hesh bir tusiqsiz óz pikirine ıyelew erkinligin óz ishine aladı. Hár bir shaxstıń pikirlew, sóz hám ıqtıqat erkinshegi huqıqına iye ekenligi Konstitutsiyada da belgilep quyilgan.
Balalar da pikir hám sóz erkinshegi huqıqına iye bolıp, shańaraqta balanıń máplerine tiyisli hár qanday másele hal qılınıp atırǵanda bala óz pikirin ańlatpa etiwge haqılı bolıp tabıladı.
Bala óz máplerine tiyisli hár qanday sud talqılawı yamasa basqarıw talqılaw dáwirinde sóylew huqıqına iye. Balalardıń máplerin qorǵaw maqsetindeBalalardıń máplerin qorǵaw maqsetinde lawazımlı shaxslar yamasa qarar qabıllaw kepilligi bolǵan organlar da balanıń máplerine tiyisli bolǵan máselelerdi sheshiwde, balanıń jasından qaramastan onıń pikirin kórip shıǵıwı hám de onıń eń ústin máplerinen kelip shıqqan halda qarar qabıllawı kerek.
Mısalı, on jasqa tolǵan balanıń atı yamasa famılıyasın ózgertiwge, ata-analıq huqıqınıń tikleniwine yamasa perzentlikke alıw tek onıń razılıǵı menen jol qóyıladı. Bul da balanıń erkin pikir bildiriw huqıqı esaplanadı. Ayırım jaǵdaylarda,sud talqılawı yamasa basqarıw dodalawlar dáwirinde balaǵa unamsız tásir etiwi múmkin bolǵan máseleler tekserilayotganda sud balanı talqılaw bolatuǵın zaldan shıǵarıp turıwǵa haqılı.
Bunday jaǵdaylarda, bala talqılaw zaliga qaytarılǵanınan keyin oǵan joq ekenliginde bolıp ótken talqılaw mazmunı jetkilikli kólemde hám formada xabar berinadi. |
+0